मराठी कथा

If you had a million dollars to give away, who would you give it to?

एका छोट्या गावात अनंतराव नावाचा एक शेतकरी राहत होता. अनंतराव साधा, शांत आणि मनमिळाऊ स्वभावाचा होता. तो आपल्या शेतात मेहनत करून आपल्या कुटुंबाचा उदरनिर्वाह करायचा. गावातील प्रत्येक व्यक्ती अनंतरावचा आदर करायची, कारण त्याचं मन सोन्यासारखं होतं.

एके दिवशी, अनंतराव आपल्या शेतात काम करत असताना त्याच्या कुदळीला काहीतरी कठीण वस्तू लागली. तो खणू लागला आणि काही काळाने त्याला एक प्राचीन तिजोरी सापडली. जड तिजोरी उघडल्यावर त्याच्या डोळ्यांसमोर चमचमणारे सोने, रत्न आणि नोटांची चांदी होती. तिजोरीमध्ये एक मिलियन डॉलर्स होते! अनंतराव चकित झाला, पण त्याच्या मनात एकच विचार आला – या संपत्तीचं काय करायचं?

त्याच रात्री अनंतराव एका जुन्या वडाच्या झाडाखाली बसला आणि विचार करू लागला. त्याच्या मनात एक आवाज आला, “संपत्ती ही नदीसारखी असते. ती वाहायला हवी, नाहीतर ती साचून कुजते.” त्याचं मन साफ झालं. त्यानं ठरवलं की ही संपत्ती तो स्वतःसाठी ठेवणार नाही, तर लोकांच्या कल्याणासाठी वापरणार आहे.

दुसऱ्या दिवशी, गावातील लोकांना जमवून अनंतरावने एक जाहीर सभा घेतली. त्यानं गावकऱ्यांसमोर आपल्या संपत्तीचा खुलासा केला आणि त्यांचा विश्वास जिंकला. तो म्हणाला, “ही संपत्ती फक्त माझी नाही, ती आपल्या सर्वांची आहे. आपण या संपत्तीचा वापर अशा गोष्टींसाठी करू, ज्यातून आपलं गाव आणि आपली माणसं सुखी होतील.”

सर्वात आधी अनंतरावने शाळा बांधली. गरीब कुटुंबातील मुलांनाही मोफत शिक्षण मिळू लागलं. शिक्षक गावात आले आणि मुलांना चांगलं शिक्षण मिळालं. लहान मुलं, जी आधी खेळात गुंग होती, आता पुस्तकात गुंग होती. त्यांचं भविष्य उजळलं.

यानंतर, अनंतरावने गावात एक मोठं रुग्णालय बांधलं. गावातील लोकांना आरोग्याच्या समस्या सोडविण्यासाठी आता दूरदूर जावं लागत नव्हतं. गावात मोफत उपचार उपलब्ध झाले. दवाखान्यामुळे आजारांची भीती नाहीशी झाली आणि गावातील लोक आता अधिक निरोगी आणि आनंदी राहू लागले.

अनंतरावनं अजून एक गोष्ट केली. गावातील शेतं कोरडी आणि बंजर होती. तो आपल्या पैशातून एक मोठा पाटबंधारे प्रकल्प उभा करू लागला. नदीचं पाणी गावातील प्रत्येक शेतापर्यंत पोहोचलं आणि त्या कोरड्या जमिनीवर हिरवंगार शेतं फुलली. आता गावात भरपूर धान्य पिकू लागलं आणि गावाचं नाव दूरदूरपर्यंत पोहोचलं.

वर्षानुवर्षं अनंतरावच्या कार्यामुळे गावातील सर्व लोक सुखी झाले. अनंतरावने आपला संपूर्ण आयुष्य संपत्ती वाटण्यासाठी आणि लोकांच्या आयुष्यात आनंद आणण्यासाठी दिलं. त्याचं नाव गावात सोनेरी अक्षरांनी लिहिलं गेलं.

आजही “धन्वानगाव” हे गाव अनंतरावच्या दानशूरतेचं आणि त्याच्या महान कार्याचं प्रतीक म्हणून ओळखलं जातं. त्या संपत्तीचं मूल्य नाही, परंतु अनंतरावच्या मनाच्या विशालतेनं तो खराखुरा श्रीमंत झाला.

यातून एक गोष्ट शिकायला मिळते – संपत्ती आपल्या हातात असो, पण तिचा वापर इतरांच्या भल्यासाठी केला तरच ती खऱ्या अर्थाने मोलाची ठरते.